Соторутааҕыта Мэҥэ Хаҥалас улууһун Аллараа Бэстээх сэлиэнньэтигэр Олоҥхо дьиэтигэр “Норуот тылынан айымньытыгар уһуйуу” тиэмэҕэ маастар-кылаас буолла.
edersaas.ru
Маастар-кылаастары чабырҕахха ССРС култууратын туйгуна, СӨ култууратын үтүөлээх үлэһитэ Анисия Скрябина, тойукка – СӨ култууратын үтүөлээх үлэһитэ Галина Федорова, оһуохайга – СӨ култууратын туйгуна, аан дойду норуоттарын хомуһун мусуойун уонна киинин методиһа Варвара Обоюкова, онтон хомуска импровизатор-хомусчут, аан дойду норуоттарын хомуһун мусуойун уонна киинин отделын сэбиэдиссэйэ Туйаара Жиркова ыыттылар.
Күн бүгүҥҥэ диэри харыстаан илдьэ кэлбит норуоппут үтүө үгэстэригэр үөрэнэ, бэйэлэрин холонон көрө элбэх киһи муһунна. Кинилэргэ куораттан кэлбит исписэлиистэр, этэргэ дылы, илиилэринэн-атахтарынан хамсанан көрдөрөн, куоластарын араастаан уларытан, хас биирдии киһиэхэ ымпыгын-чымпыгын сиһилии быһааран биэрдилэр.
Маастар-кылаастарга сылдьыбыттар бары үөрэммиттэрин туоһулуур сэртипикээттэри туттулар.
Бу күн өссө биир долгутулаах түгэнинэн кинигэ сүрэхтэниитэ буолла. Чабырҕахха маастар-кылааһы ыыппыт Анисия Скрябина “Норуот тылынан айымньытыгар уһуйуу” кинигэтэ сүрэхтэннэ. Бу тэрээһини иилээн-саҕалаан ыыппыт норуот айар үлэтин өрөспүүбүлүкэтээҕи дьиэтин кылаабынай исписэлииһэ Любовь Васильева:
«Анисия Даниловна үлэтин уопута 1980-с сылларга өрөспүүбүлүкэҕэ киэҥник тарҕаммыта. Балыктаах Култууратын киинэ Арассыыйаҕа бастыҥ үлэлээх Култуура киинин аатын ылбыта”, — диэн киэн тутта бэлиэтээтэ.
Бүгүҥҥү күн “буруйдааҕын” Балыктаах Култууратын киинигэр, Төҥүлүгэ, Хорообукка, Майаҕа култуура эйгэтигэр өр сылларга алтыспыт биир идэлээхтэрэ, култуура улуустааҕы управлениета, Мэҥэ сэлиэнньэтин баһылыга, оҕолоро, аймахтара эҕэрдэлээтилэр.
Анисия Даниловна 1950 сыллаахха Мэҥэ Хаҥалас улууһун Балыктаах бөһүөлэгэр алта оҕолоох Максимовтар дьиэ кэргэннэригэр улахан оҕонон төрөөбүтэ. Орто оскуоланы бүтэрэн баран, 1973 сыллаахха Дьокуускайдааҕы култуурунай-сырдатар училищеҕа тыйаатыр отделениетын, 1981 сыллаахха Хабаровскайга култуура институтун методист-тэрийээччи отделениетын бүтэрбитэ. Кулуупка үлэтин 1969 сыллаахха Мэҥэ Хаҥалас Сото нэһилиэгэр кулууп сэбиэдиссэйинэн саҕалаабыта. Кулууп дириэктэринэн Хорообукка — 4 сыл, Маттаҕа — 5 сыл, Төҥүлүгэ 5 сыл үлэлээбитэ. Онтон төрөөбүт дойдутугар Балыктаахха кэлэн, 25 сыл устата ыстаарсай методиһынан үлэлээн, биэнсийэҕэ тахсыбыта. Уопсайа кулууп эйгэтигэр 40 сыл үлэлээтэ.
Кини — уопсастыбаннай үлэ актыыбынай кыттыылааҕа, улуус кыраайы үөрэтээччилэрин уонна «Таммахтар» улуус иһинэн айар дьоҕурдаах литературнай түмсүү чилиэнэ, 10-ча кинигэ ааптара. Ол иһигэр, «Ааллаах үүн», «Ини-бии буойуттар», «Сэрии бэтэрээннэрэ» кинигэлэргэ үлэлэстэ.
1984 сылтан Балыктаахха улахан дьоҥҥо “Мүчүк”, оскуола оҕолоругар «Мүчүкчээ» диэн фольклор куруһуогун күн бүгүҥҥэ диэри ыытан кэллэ. Ол иһигэр, устуоруйаны, чуолаан фольклор историятын үөрэтэр. Анисия Даниловна бочуоттаах сынньаланҥа да олордор, нэһилиэгэр көмөлөһөн, улахан дьон, оҕолор фольклор кэлэктииптэрин бэлэмниир, оһуохайга дьарыктыыр.
Надежда ЕГОРОВА, “Саха сирэ”, edersaas.ru