Иван Подойницын аатынан переулок баар буолла

Бөлөххө киир:

Дьокуускайга икки үйэ ыпсыытыгар, 1985-2007 сылларга Нуучча тыйаатырын дириэктэринэн үлэлээбит Иван Иванович Подойницыны өйдүүр-саныыр киһи үгүс.

edersaas.ru

Бэс ыйын 23 күнүгэр, өрөбүлгэ, Нуучча тыйаатырын хаҥас өттүнэн (“Онегин” кафенан), Ленин проспегыттан Ярославскай аатынан уулуссаҕа тахсар 100 миэтэрэлээх туора уулуссаҕа  култуура биллиилээх диэйэтэлэ, СӨ норуотун хаһаайыстыбатын үтүөлээх үлэһитэ, Саха Өрөспүүбүлүкэтин, Дьокуускай куорат Ытык киһитэ, Пушкин аатынан Нуучча академическай тыйаатырын урукку дириэктэрэ Иван Иванович Подойницын (1928-2015) аата иҥэрилиннэ.

Кини бу айар кэлэктиипкэ уустук-ыарахан кэмнэригэр — 1985 сыллаахха,  баһаар кэнниттэн тыйаатыр көҥдөйө эрэ кэриэтэ хаалан турдаҕына, кэлбитэ уонна аҕыйах сыл иһигэр тыйаатыр дьиэтин чөлүгэр  түһэртэрбитэ, үгүһү тупсарбыта. Чуолаан  Иван Подойницын салайар кэмигэр — 22 сыл иһигэр, Нуучча тыйаатыра “академическай” үрдүк ааты ылбыта, тыйаатырга нуучча Улуу бэйиэтэ Александр Пушкин аата иҥэриллибитэ. Иван Иванович быһаччы кыһамньытынан, бэйэтинэн туруорсан, сүүрэн-көтөн, тыйаатыр аттыгар Пушкин скверэ аһыллыбыта, Улуу бэйиэккэ, өрөспүүбүлүкэҕэ собус-соҕотох өйдөбүнньүк-пааматынньык туруоруллубута. Бу барыта Александр Пушкин төрөөбүтэ 200 сылын көрсө, үбүлүөй аан дойду үрдүнэн киэҥник бэлиэтэнэр кэмигэр –1998-1999 сылларга буолбута. Бу 22 сыл устата тыйаатыр 144 испэктээги туруорбута, сылга 6-9-туу премьера, онтон 2-тэ хайаан да оҕолорго ананар.

Билигин Пушкин скверэ – куорат олохтоохторун уонна ыалдьыттарын биир саамай сөбүлүүр миэстэлэрэ – сынньанар, көрсүһэр, үтүө-кэрэ, күөх муннуктара буолан турар. Сыл аайы, бэйиэт төрөөбүт күнүгэр (бэс ыйын 6 күнэ) манна кини өлбөт үйэлээх хоһоонноро ааҕыллаллар, литературнай куонкурустар ыытыллаллар. Нуучча тыйаатырын кэлэктиибэ, Иван Иванович  бэйэтэ баарыгар курдук, сквери, пааматынньыгы олус кыһаллан, үчүгэйдик көрөрө-истэрэ махталлаах.

Үлэ, тыыл бэтэрээнэ Иван Подойницын көҕүлээһининэн, саас аайы ыам ыйын 9 күнүгэр Нуучча тыйаатырын иннигэр мустубут бэтэрээннэргэ анаан хонуу куукуната үлэлиир, “саллаат хааһыта” кутуллар. Улуу Кыайыыны уруйдуур ырыа-тойук ылланар. Бу үгэс эмиэ бэркэ тутуһуллар.

Маны таһынан, Иван Иванович салайар эрдэҕинэ Нуучча тыйаатырын иһинэн МХАТ Устуудьуйа-оскуолата аһыллан үлэлээбитэ, икки выпуһу таһаарбыта, онон Нуучча тыйаатырыгар эдэр талааннар кэлбиттэрэ.

Бүгүн, Иван Подойницын аатын үйэтитэр өссө биир бэлиэ түгэҥҥэ, МХАТ Устуудьуйа-оскуолатын биир бастакынан бүтэрбит, СӨ үтүөлээх артыыһа Валерий Тверитин, үтүөлээх артыыстар Евгения Адамчук, Дмитрий Трофимов муударай салайааччыларын туһунан  иһирэх тылларынан аҕыннылар.

Тэрээһиҥҥэ Иван Иванович кыыһа, М.К.Аммосов аатынан ХИФУ социологияҕа профессора Ирина Подойницына кыттыыны ылла, тыл эттэ.

Кини, бу, Ленин проспега 21 “а” нүөмэрдээх дьиэҕэ аҕатыгар квартира биэрэннэр, оҕо сааһа манна ааспытын, аҕата кинини элбэххэ, саамай кылаабынайа – дьону таптыырга уонна ытыктыырга үөрэппитин туһунан махталынан аҕынна.

Иван Иванович Подойницын Сахатын сирин олус таптыыра, үтүө киһи, ханна да үлэлээтэр, өрөспүүбүлүкэтин туһугар төһө кыалларынан элбэҕи, суолталааҕы оҥорорго дьулуһара, диэн бэлиэтээтилэр тыл эппит дьон: Куорат Дууматын бэрэссэдээтэлин бастакы солбуйааччы Евдокия Евсикова, “Подросток” ассоциация бэрэссэдээтэлэ Александр Подголов, Нуучча тыйаатырын дириэктэрэ-уус-уран салайааччыта Александр Логинов, Иван Иванович биир идэлээҕэ, култуура диэйэтэлэ Гавриил Местников, Култуура министиэристибэтин бэрэстэбиитэлэ, партийнай табаарыстара, доҕотторо, онтон да атыттар.

Татьяна МАРКОВА, edersaas.ru

Ааптар хаартыскаҕа түһэриилэрэ.

 

 

+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0