Дьокуускайга суолу оҥоруу тоҕо бытаарда?

Бөлөххө киир:

Сахабыт сирин киин куоратыгар суол-иис оҥоһулла турар буолан, үгүс дьон дьиэлэригэр баралларыгар, ырааҕынан эргийэллэр. Тимир да көлөлөөхтөр эрэйи көрөллөр. Онон суол хаһан оҥоһуллан бүтэрин үгүс киһи күүтэрэ саарбахтаммат.


2019-2024 сылларга суолбут- ииспит аныгы үйэҕэ эппиэттиир гына тупсаҕай, куттала суох уонна хаачыстыбалаах буоларын туһугар дойду Бэрэсидьиэнэ Владимир Путин көҕүлээһининэн үлэлиир национальнай бырайыакка олоҕуран оҥоруохтара. Өрөспүүбүлүкэ эрэгийиэннээҕи суолларын уонна Дьокуускай куорат тулатынааҕы уулуссалары оҥорорго уопсайа 34,5 миллиард солкуобай көрүллүөҕэ. 2024 сыл бүтүүтэ ирдэбилгэ эппиэттиир суол-иис Сахабыт сирин киин куоратыгар 85% тиийиэхтээх. Быйыл Дьокуускайга суол-иис оҥоһуутугар урут хаһан да көрүллүбэтэх улахан үп – 1,5 миллиард (федеральнай, өрөспүүбүлүкэ уонна куорат бүддьүөтүттэн 500-түү мөлүйүөн солкуобай) көрүллэн, 25,8 килэмиэтир уһуннаах суол оҥоһуллан, үс муоста тутуллан, бары эбийиэктэр сэтинньигэ диэри бүтүөхтээхтэр. Оттон сайыммыт номнуо бүттэ, көмүс күһүммүт, күлүмүрдээбитинэн, субу тиийэн кэллэ. Ол эрээри, сорох уулуссаларга үлэ саҥа саҕаланан эрэр курдук. Ыйыллыбыт болдьоххо тутааччылар үлэлэрин бүтэриэхтэрэ дуо?

«СЭТИННЬИГЭ ДИЭРИ БҮТЭРИЭХПИТ»

Валерий Домотов, Дьокуускай куорат суолун-ииһин управлениетын начаалынньыга:

— Быйыл Дьокуускайга уопсайа 16 суол оҥоһуллуоҕа, үлэ кыраапык быһыытынан баран иһэр. Күн-дьыл ардаабакка туран биэрдэр, итии аспаалы кэмигэр кутан иһиэхтэрэ. Кыра ардах ибиирдэҕинэ, үлэ тохтуо суохтаах, арай күүстээх ардах курулаччы куттаҕына эрэ тардыллыахпытын сөп. Балаҕан ыйын бүтэһик күннэригэр диэри аспаал кутуллан, алтынньы 31 күнүгэр диэри суол барыта
оҥоһуллан бүтүөхтээх. Онон сотору кэминэн сабыллан турар суоллар аһыллан, массыына сырыыта саҥа тупсаҕай суолунан тыргыллыа. Суол хаачыстыбатын кэтээн көрөргө «ЯкутПНИИС” бэдэрээтчиттэри хонтуруоллуур, аспаал-бетон туругун тургутан көрөр. Ону таһынан үс таһымнаах хонтуруол үлэлиир, уопсастыбаннай хонтуруолга араас эйгэттэн олоххо көхтөөх дьон киирэллэр, бэрэссэдээтэл Антон Жондоров, Ykt.ru сайт сонуннарын кылаабынай эрэдээктэрэ, кинилэргэ суол-иис үлэһиттэрэ көмөлөһөллөр. Сакаасчыт таһымыгар технадзор үлэһиттэрэ эбийиэккэ тахсан, хас тиэхиньикэ, оробуочай хайдах үлэлиирин кэтээн көрөллөр, докумуону бэрэбиэркэлииллэр. Үһүс таһым – федеральнай. Суол оҥоһуута национальнай бырайыак үбүнэн төлөнөр буолан, «Росавтодор” хонтуруоллуур. Куорат уулуссаларыгар быылы аҕыйатарга «Синет» хампаанньа 11 датчик туруорбута, ол дааннайын көрөн, тустаах үлэ ыытыллыаҕа.

ЖОРНИЦКАЙ УУЛУССАТЫГАР ҮЛЭ САҔАЛАНА ИЛИК

Антон Жондоров, уопсастыбаннай хонтуруол бэрэссэдээтэлэ:

— Хатыҥ Үрэххэ, прораб этэринэн, икки симиэнэнэн үлэлии сылдьаллар. Курнатовскай уулусса өттүттэн аспаал ууран эрэллэр, айан суолун улахан аҥаарыгар туох да үлэ көстүбэт. Уу түһэр хоруутун хаппаҕа сорох сирдэринэн ыпсыбат. Прораб: «Манна носуос баар буолуо», — диир. Суол хаймыытын гравий куппакка эрэ оҥороллор. Прораб: «Куонкурус бэс ыйын 15 күнүгэр түмүктэммитин кэннэ, энергетиктэртэн уонна гаас сулууспатын үлэһиттэриттэн олус өр сөбүлэһии суругу хомуйдубут, онон тардылынныбыт эрээри, үлэни ыйыллыбыт болдьоххо бүтэриэхпит», — диэн этэр даҕаны, кэмигэр бүтэрэллэрэ саарбах курдук. Ыксалынан оҥоһуллубут
үлэ хайдах хаачыстыбалаах буолара өйдөнөр. Жорницкай уулуссаҕа ким да суох, туох да үлэ ыытыллыбат, суол алдьанан, аспаал сиҥнэн түһэн, оллур-боллур дулҕа курдуга оҥоһулла илик. Бүөтүр Алексеев аатынан уулуссаҕа суол хаймыытын гравий кутан баран оҥороллор. Саҥа уурбут аспаалларыгар чалбах халыйа сытар, ардах түспүтүн кэннэ уу ханна да барбат. Аны бетонунан суол хааччахтаммытын туһунан туох да бэлиэ суох. Онон киэһэ хараҥаҕа массыына саахала тахсыан сөп. «Дорисс» хампаанньа кыаҕа уонна үбэ-харчыта бары эбийиэктэргэ тиийбэтэ тута көстөр, туох баар күүстэрин Хатыҥ Үрэххэ уурбуттар. Бэдэрээтчити талар күрэһи кэлэр сыл саҕаланыыта ыытыахха сөп, үлэни атахтаабат курдук.

БЭЛИСИПИЭТТЭЭХ ДЬОН АЙАННЫЫР СУОЛА ОҤОҺУЛЛУОҔА

— Автодорожнай уокурукка: ДСК-тан Воинскай уулуссаҕа диэри, Автодорожнай уулуссаҕа үлэ былаан быһыытынан бара турар. Гаас турбатын угуута бүттэҕинэ, бэдэрээтчит аспаал кутуохтаах. Иван Арбита уулуссаҕа аспаал кута сылдьаллар, сороҕо буор суолунан хаалыа, уу түһэр хоруута оҥоһуллуоҕа. Красильников аатынан уулуссаҕа аспаал кута сылдьаллар, Автодорожнайтан билигин «Космоболга» диэри тиийдилэр, онно гаас ситимин холбуохтаахтар. Губинскай уокурукка: 202-203 микро-оройуоннарга (Ларионов, Суорун Омоллоон аатынан уулуссаларга) ардах уута түһэр хоруута, суол хаймыыта оҥоһулунна. «Сахатрансстрой» хампаанньа, күн-дьыл туругуттан көрөн, балаҕан ыйын саҥатыгар аспаал кутуохтаах. Суорун Омоллооҥҥо түөрт балаһалаах, Ларионовка икки балаһалаах суолунан массыына сырыыта аһыллыаҕа. Куоракка аан бастаан бу уулуссаларга тротуары кытта кэккэлэһэ бэлисипиэттээх дьон айанныыр суоллара оҥоһуллуоҕа, анал бэлиэ баар буолуоҕа.
Бырамыысыланнай уокурукка: Бестужев-Марлинскай аатынан уулуссаҕа «Альянс-2005” ХЭТ харах баайан оҥорбут мөлтөх хаачыстыбалаах үлэтин, уу түһэр хоруутун аһаҕас хаалларбытын, тротуар аспаалын иҥнэччи, буоллун-хааллын диэн куппутун билигин көннөрө сылдьаллар. Сайсары уокуругар: Чайковскай уулуссаҕа аспаал куппуттара оллур-боллур үллэн тахсан, ону туоратарга үлэ барар. Манна 16 сиргэ гаас турбата таҥыллан, олохтоохтор күөх уматыкка холбонуохтаахтар. Каландаришвили, Винокуров, Чайковскай уулуссалар быһа охсуһууларыгар үрдүк күүрүүлээх гаас турбатын уларытыахтаахтар, ол кэнниттэн бэдэрээтчит уонча күн иһигэр аспаал кутан бүтэриэхтээх. Строительнай уонна Гагаринскай уокуруктарга: Жорницкай, Пилоттар, Бүөтүр Алексеев аатынан уулуссалар, итиэннэ Хатыҥ Үрэх суола оҥоһуллар кэмигэр массыына сырыыта хааччахтанан турар. «Дорисс» хампаанньа тутааччылара билигин аспаал кута сылдьаллар, Бүөтүр Алексеев аатынан уулуссаҕа күн бүгүн 800 миэтэрэ аспаал кутуллан, Рыдзинскайга тиийдэҕинэ, сотору кэминэн суол аһыллыахтаах. Хатыҥ Үрэххэ 16 сиринэн суол үллэн тахсыытын, сиҥнэн түһүүтүн оҥоро сылдьаллар. Тутааччылар инчэҕэй буору хостоон, ол оннугар үлтүркэй тааһы куталлар. Мархаҕа Газовиктар, Школьнай, Экспериментальнай, Яков Петерс уулуссаларыгар аспаал кутуута балаҕан ыйын иккис аҥаарыгар бүтүөхтээх, ону таһынан дьон сатыы хаамарыгар тротуар оҥоһуллуоҕа. “Севернай” микро-оройуоҥҥа 6,5 килэмиэтир уһуннаах буор суол оҥоһуллуоҕа. Мархинка, Севернай, Шестаковка үрэхтэр нөҥүө муоста тутуллуоҕа, — диэн Валерий Домотов үлэ хаамыытын билиһиннэрдэ.

ТҮМҮК

Куоракка сыл ахсын суол-иис оҥоһуллар эрээри, киэһэ уулусса бөҕүн хомуйар тиэхиньикэ тахсыбытын кэнниттэн кумах, быыл сэттис мэндиэмэҥҥэ диэри өрүкүйэн тахсан, хойуу туман курдук аттынааҕы дьиэлэри саба бүрүйэн кэбиһэр. Аспаал суол оҥоһулуннар, оргуйа турар быыл, аҕыйыыр ини.

Марианна Тыртыкова, «Саха сирэ» хаһыат, edersaas.ru

+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0