Тыа хаһаайыстыбатын министиэристибэтин Сиртэн үүнээйини ылыыга, мелиорацияҕа, материальнай-тиэхиньиичэскэй хааччыйыыга уонна тыа хаһаайыстыбатын информатизациялааһыҥҥа департаменын салайааччы Василий Чичигинаров иһитиннэрбитинэн, быйыл ыһыы үлэтэ 48,7 тыһ. гектар бааһынаҕа ыытыллыахтаах.
edersaas.ru
Ол иһигэр, бурдук 10,3 тыһ., сүөһү сиир култуурата 28,8 тыһ. гектарга ыһыллыахтаах, хортуоппуй 7,7 тыһ., оҕуруот аһа 2 тыһ. гектарга олордуллуохтаах. Маны таһынан 479,4 тыһ. т от оттонуохтаах, 24,3 тыһ. т сиилэс угуллуохтаах, 14,2 тыһ. т сенаж бэлэмнэниэхтээх. Ыһыы үлэтин тэрээһинигэр 349,9 мөл. солк. көрүллүбүтүттэн хайа тыырбыт аҥаара тустаахтарга тиэрдиллибит. «Россельхозкиин» ФГБУ Саха сиринээҕи чахчытынан, хаһаайыстыбаларга 813 т сиэмэ бурдук, эбэтэр наада буолар сиэмэ 16 %-а баар, онон 4 тыһ. 251 т сиэмэ эбии наада. Ону өрөспүүбүлүкэ таһыттан аҕалтарар туһунан оператор тэрилтэлэр нөҥүө кэпсэтии ыытылла, хаһаайыстыбалар сайаапкаларынан сиэмэҕэ уонна уоҕурдууга дуогабардар түһэрсиллэ сылдьаллар. Билиҥҥи туругунан, 3 тыһ. 213 т сиэмэҕэ дуогабар түһэрсиллэн, 2 тыһ. 263 туонната тиэйиллибит, 332 т сиэмэ аҕалыллыбыт, 1 тыһ. 930 т айаннаан иһэр. 1 тыһ. 250 т минеральнай уоҕурдууга сайаапка түспүтүттэн, 547 туонната тиэйиллибит, миэстэҕэ 135 т аҕалыллыбыт. Ону кыһыҥҥы суолу өрүсүһэн, Бүлүү эргин уонна илин эҥээр улуустарга тиэрдэр сорук турар.
Оттук-уматык боппуруоһа баччаларга тыын суолталаах. Суоттаан көрүүнэн, ыһыы үлэтигэр 0,5 тыһ. т дизельнэй оттук, 0,34 тыһ. т бензин, 0,03 тыһ. т арыы наада. Тустаах хампаанньалар бэрэстэбиитэллэрэ бигэргэтэллэринэн, наада буолар оттук-уматык АЗС-тарга суолу баттаһа аҕалылла турар. «Туймаада-Нефть» АУо-ҕа дизельнэй уматык сыаната 72 — 70 солк., «Саханефтегазсбыт» АУо генеральнай дириэктэрин солбуйааччы Антон Рыбкин этэринэн сыана мантан үрдүүрэ кэтэһиллибэт.
Бу туһунан Бырабыыталыстыба Бэрэссэдээтэлин солбуйааччы Денис Белозеровка муус устар 4 күнүгэр видеосэлиэктэринэн ыытыллыбыт сүбэ мунньахха этилиннэ. Сүбэ мунньахха тыа хаһаайыстыбатын миниистирэ Александр Атласов, «Россельхозбаан» АУо Саха сиринээҕи салаатын, «Саханефтегазсбыт» АУо, «Туймаада – Ньиэп» ААУо бэрэстэбиитэллэрэ, улуустар баһылыктара, тыа хаһаайыстыбатын управлениетын салайааччылара кыттыыны ыллылар.
— Бириэмэ ыгым, онон бу хаалбыт кылгас кэм иһигэр ыһыы үлэтин тэрээһинигэр уталытыллыбат дьаһаллары ылыҥ. Ыһыыны кэмигэр итиэннэ хаачыстыбалаахтык, агротехнологияны тутуһан тэрийиҥ, үбүлээһин уонна хортуоппуйга, оҕуруот аһыгар көрүллүбүт субвенция харчыта кэмигэр тиэрдиллэрин хааччыйыҥ. Үгүс улуустар оттукка-уматыкка былырыыҥҥы иэстэрин төлөһөргө үлэлээҥ, — диэтэ мунньаҕы түмүктүүрүгэр Денис Белозеров.
Онуоха миниистир Александр Атласов үп-харчы боппуруоһа бу ыйга быһаарыллыаҕын эттэ.
Раиса Сибирякова, «Саха сирэ» хаһыат, edersaas.ru