Биир хомуһуннаах тыл быыһаабыта

Бөлөххө киир:

Дьокуускай куорат дьаһалтатын дьиэтигэр олус долгутуулаах уонна үрдүк сыанабылы эрэйэр “Настанет день…” кинигэ сүрэхтэниитэ буолбута. Киһи долгуйара диэн, кинигэ ааптара Капиталина Алексеева искэн курдук уодаһыннаах ыарыыттан хайдах быыһаммытын уонна үтүөрбүтүн туһунан санаатын аһаҕастык арыйара уонна сэрэтэрэ буолар. Оттон үрдүк сыанабылы эрэйэрэ диэн, ааптар кутталлаах ыарыыга ылларбытын туһунан суос сурахтан саҕалаан, хас биирдии дьайыытын сурукка тиһэн испитэ уонна кинигэ английскайдыы тылынан тылбаастаммыта буолар.

edersaas.ru


Дьоруойдар – бэйэбит ортобутугар»

Ааптар мэдиссиинэ эрэ көмөтүнэн буолбакка, бастатан туран, тус дьулуурун уонна аймах билэ дьонун өйөбүллэринэн быыһаммытын тоһоҕолоон бэлиэтиир. Ол да иһин, кинигэҕэ Капиталина Капитоновна оҕолорун, аймахтарын, доҕотторун, эмчит­тэрин уонна аҕыйахтык да көрсүбүт, ол эрээри үтүөрэргэ эрэл кыымын сахпыт дьонун тустарынан анаан-минээн сэһэргиир.

Нууччалыы тылынан тахсыбыт кинигэни суруналыыс Владислав Коротов эрэдээкси­йэлээбит, английскай тылга тылбааһын Пит Кларк оҥорбут. Кинигэ киэҥ ааҕааччыга ананар.

Ааптар (кинигэттэн):

Бырааһым Лена Дмитриевна мин ыарыым саҥа саҕаланан эрэрин уонна чэпчэкитин, онон үчүгэй анал килииникэҕэ суһал эпэрээссийэни оҥортордохпуна, үтүөрэрим туһунан эппитэ. Өссө мин сааһым үчүгэйин туһунан эбэн эппитэ. Онуоха мин ыйыппытым:

Туох үчүгэйдээҕий? Мин сотору 70 сааһым буолуо.

— 80-нуҥ буолбатах, баара-суоҕа 67-тэҥ эрэ. Бу 80 саастааҕар быдан үчүгэй. Дьолго, быарыҥ буолбакка, куртаҕыҥ эмсэҕэлээбит. Эпэрээссийэ ситиһиилээхтик аастаҕына, булгуччу чөлүгэр түһүөҕэ. Эпэрээссийэҕин суһаллык оҥорторо оҕустаххына (билигин эйиэхэ хас биирдии күн күндү) өссө да олус уһуннук олоруоҥ уонна өлөр өлүү ыарыыттан буолбакка, кырдьыыттан кэлиэ.

Кини бу бүтэһик этиилэрин олус сөбүлээбитим уонна өйбөр кытаанахтык туппутум. Ол кэнниттэн кырдьыыттан өлүү туһунан хомуһуннаах тыллары куруук санаан тахсыбытым уонна эрэлим күүһүрэн испитэ.

Тугунан ыалдьыбытым туһунан эппиттэригэр хараҕым уута кэлбэтэҕэ. Өйбүн сүтэрбэтэҕим, уҥматаҕым, истиэрикэлээбэтэҕим. Арай тугунан эрэ дөйүппүттэрин курдук, төбөм ыбыс-ыарахан буолбута. Салгыы туох буолбутун үчүгэйдик өйдөөбөппүн. Кыыспар эрийбитим быһыылааҕа. Уонна мин атын олоҕум саҕаламмыта… ”.

* * *

«Пальмира Петрова, медицинскэй наука дуоктара:

Капиталина Капи­тоновна саҥа кинигэтин рукопиһын, ааптар бэйэтэ сылыктаан эппитин курдук, биир олоруунан аахтым. Кини тиэкиһин ыытарыгар бу бестселлер чэпчэкитик ааҕылларын туһунан күлүү-оонньуу кэриэтэ эппитэ. Ол гынан баран, үлэ олох да бестселлер эрэ буолбатах, өлүү эргимтэтин барытын ааспыт киһи ааттаһар-көрдөһөр этиниитэ, бу ыарыыны билбит киһи аймахха аадырыстаммыт суруга эбит. Өлүүнү кыайбыт киһи этиниитэ. Олох муҥур уһугар тиийии, өлүү дэгиэ тыҥыраҕыттан босхолонуу уонна ол ыарахан кэмнэри суруйар санаа күүһүн булуу киһиэхэ барытыгар бэриллибэт.

Евгения Терехова, филологическай наука доктора, профессор:

Түөрт кинигэ ааптара Капиталина Капитоновна улахан ыарыы буулаабытын туһунан кутурҕаннаах сураҕы эрдээхтик ылыммыта. Тыыннаах хаалар туһугар охсуһарга быһаарыммыта. Уонна тыыннаах хаалбыта! Мантан кини күүстээх санаата, олоххо таптала көстүбүтэ. Ыарыы уонна унньуктаах уһун эмтэнии кэмигэр бэйэтэ билбитин-көрбүтүн уонна ис туругун үллэстэр наадаттан кинигэ суруйарга өссө уустук эпэрээссийэ кэнниттэн реанимация балаататыгар сытан санаммыта. Олоҕор кутталлаах кэмнэри аахсыбакка, дьону хайдах сэрэтэр, көмөлөһөр туһунан толкуйдаабыта.

Капиталина Алексеева салгыы эпэрээссийэлэнэ барарыгар араас докумуоннары хайдах курдук эрэйдээхтик хомуспутун, быраастар киһи үөйбэтэх өттүттэн тыйыс сыһыаннарын, Москваҕа анал балыыһаҕа тугу таҥна сылдьаргыттан саҕалаан хайдах көрсүбүттэрин, харчы тугу быһаарарын уонна айылҕаттан айдарыылаах хирурдар киһиэхэ амарах сыһыаннарын уо.д.а. хас биирдии ааҕааччыга сүбэ быһыытынан суруйар. Химиотерапия кэнниттэн ханнык алҕастары оҥоруллуо суохтааҕар тиийэ ымпыгар-чымпыгар диэри ырытар.

Ааптар кинигэ сүрэхтэниитигэр кинигэтин биэрэригэр, барытын ааҕан эрэ баран суруйарбар эппитэ. Онон, күндү ааҕааччым, мин кинигэни рекламалаан буолбакка, хас биирдии киһиэхэ наадалаах сүбэлэри булбут ааҕааччы быһыытынан кылгастык билиһиннэрдим.

Капиталина Капитоновнаны бэйэтин көрөн, билбэт киһи хайдах да ыарахан ыарыыга ыллара сылдьыбыта буолуо дии санаабаккын.  Сэмэйинэн, кырасыабайынан, ис киирбэҕинэн, дириҥ култууралааҕынан, дьон сыһыаныгар элбэҕи сыаналыырынан болҕомтону олус тардар. Биллэн турар, бу кылгас кэрчиккэ элбэҕи ситэ эппэккин. Капиталина Капитоновна бииргэ төрөөбүттэрэ, оҕолоро, аймахтара кэрэ кэпсээн, үтүө сурах илдьиттэрэ эрэ буолар дьоһун дьон эбиттэрин сөҕө-махтайа, хайгыы аахтым.

Надежда ЕГОРОВА, «Саха сирэ» хаһыат, edersaas.ru

Владислав КОРОТОВ түһэриилэрэ

+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0