Сахалыы таҥнабыт
Наталия Бурцева, “Уолан” гимназия дириэктэрин научнай-методическай үлэҕэ солбуйааччы:
— В.В.Алексеев аатынан Мүрүтээҕи уолаттар гимназияларын кэлэктиибэ балаҕан ыйын 27 күнүн — СӨ Судаарыстыбаннаһын күнүн – өрө көтөҕүллэн туран бэлиэтиибит. Гимназияҕа сарсыардаттан сахалыы таҥнан кэлэбит, сахалыы ырыа-тойук ньиргийэр, остолобуойбутугар төрүт аспытын (саламаат, алаадьы, ис миинэ, уо.д.а.) аһыыбыт.
Бу күн эрдэттэн бэлэмнэнэн үөрүүлээх илиниэйкэни ыытабыт: “Өрөгөй ырыатын” ньиргиччи ыллыыбыт, уоланнар сахалыы хоһоону доргуччу ааҕаллар, ырыа-тойук тардаллар, сахабыт былааҕын күөрэччи тутаннар оһуокайдаан тэйэллэр.
История учуутала Дж.А.Николаев саха судаарыстыбаннаһын, саха чулуу уолаттара П.Ойуунускай, М.Аммосов, И.Барахов уо.д.а. тустарынан бэрт интэриэһинэйдик кэпсиир. Бу үлэ кылаас чаастарыгар салҕанар.
Бу күн мин тус бэйэм саха бэйэни салайыныытын туруорсубут аҕа көлүөнэ дьоммун ис сүрэхпиттэн киэн туттан, махтанан туран сүгүрүйэ саныыбын. Сахам сиринэн, саха буоларбынан киэн туттан, саха саргыта салалларыгар, кэлэр кэскилгэ эрэл санааҕа куустарабын. Үөрэнээччилэрбэр бу истиҥ санаабын тиэрдэргэ дьулуһабын уонна кинилэргэ эрэл санаам күүһүрэр.
Ытык иэспит
Айыына Тимофеева, Чурапчытааҕы физическэй култуура уонна спорт институтун спортивнай-иитэр отделын сүрүн исписэлииһэ:
— Тус бэйэм устудьуоннары иитэр-үөрэтэр салааҕа үлэлиир буоламмын, дойдуга бэриниилээх буолуу, төрөөбүт төрүт дойду историятын билии-көрүү, үөрэтии өттүгэр ордук улахан болҕомтобун уурарга кыһаллабын. Мин санаабар, хас биирдии Сахабын дэнэр киһи дойдутун устуоруйатын ытыктыыр уонна билэр ытык иэстээх. Ордук чуолаан эдэр ыччат, үүнэр көлүөнэ. Тоҕо диэтэххэ, кэнчээри ыччаттан норуот сайдыыта, өрө дабайыыта быһаччы тутулуктаах. Оттон историятын билбэт норуот сайдыытын суола кыараҕас буолар.
Манна даҕатан, Чурапчытааҕы физическэй култуура уонна спорт институтун устудьуоннара, хас сыл аайы буолар Саха Өрөспүүбүлүкэтин Судаарыстыбаннаһын үөрэ-көтө, киэн тутта көрсөр, бэлиэтиир дьоллоох күммүтүгэр анаммыт ыччат тэрээһиннэригэр көхтөөхтүк кытталлар. Ол чэрчитинэн, быйыл үһүс сылбытын ыччат сэлэлээн хаамыытыгар тахсаары өрө көтөҕүллүүлээхтик бэлэмнэнэ сылдьабыт.
Бу ураты долгутуулаах күн Чурапчы улууһун ыччатын хамсааһынын кыттыылаахтара, устудьуоннар, оскуола оҕолоро былаахпытын өрө туппутунан, Судаарыстыбаннас күнүн бэлиэтииргэ бэлэммит.
Суолтата улахан
Захар Никитин, Саха сиринээҕин култуура уонна искусство кэллиэһин дириэктэрэ:
— Хас да омук биир дьиэ кэргэн курдук иллээхтик олорор хотугу өрөспүүбүлүкэтигэр сайдыы саҥа түһүмэҕин арыйан, 1990 сыллаахха балаҕан ыйын 27 күнүгэр, СӨ судаарыстыбаннай суверенитетын туһунан Декларация ылыныллыбыта. Онон бу күн төрөөбүт дойдубут историятыгар уһулуччу улахан суолталаах. Кэрэхсэбиллээх күн суолтатын, өйдөбүлүн устудьуоннарбытыгар, кэлэр көлүөнэ ыччаппытыгар тиэрдии, кинилэр эттэригэр-хааннарыгар иҥэрии хас биирдии култуура эйгэтин үлэһитин ытык иэһэ дии саныыбын.
Үөрэхпит кыһатыгар – Саха сиринээҕини култуура уонна искусство кэллиэһигэр араас тэрээһиннэр ыытыллаллар. История чахчытын кэрэһилиир кинигэ быыстапката тиһигин быспакка сыл аайы үлэлиир. Маны таһынан, араас тиэмэҕэ кылаас чаастара ыытыллаллар. Мындыр толкуйдаах, киэҥ билиилээх-көрүүлээх биллэр бэлиитиктэри, араас идэлээх дьону, култуура уонна искусство диэйэтэллэрин кытта истиҥ-иһирэх көрсүһүүлэри, кэпсэтиилэри ыытабыт. Маннык тэрээһиннэр үүнэр ыччат инникини табатык көрөрүгэр олус улахан суолталаахтар, туһалаахтар диэн бигэ санаалаахпын.
Долгуйа күүтэр кэрэ-бэлиэ күммүт
Гаврил Вырдылин, Таатта улууһугар култуура уонна духуобунай сайдыы управлениетын салайар:
— Балаҕан ыйын 27 күнүгэр биһиэхэ, Таатта улууһугар, элбэх тэрээһин ыытыллар. Сарсыардаттан улуус бары нэһилиэктэрэ, тэрилтэлэрэ бука бары Алампа тылларыгар, Баһылай Протодьяконов матыыбыгар “Саха ырыата” диэн Таатта улууһун гимнин уонна СӨ гимнин ньиргиччи ыллыыр үтүө үгэстээхпит.
Бу үөрүүлээх күнү көрсө биһиги улууспутугар эрдэттэн былааннаах тэрээһиннэр үрдүк таһымнаахтык, тиһиктээхтик ыытыллар үтүө үгэстээхтэр. Онон бу улахан бэлиэ күнү бары долгуйа күүтэбит.
Бу бырааһынньык саха ыччатын патриотическай тыыҥҥа иитэргэ дьоһун суолталаах, улахан оруоллаах.
Биһиги корр., «Саха сирэ хаһыат, edersaas.ru
Сүрүн хаартыска: интэриниэттэн