Аныгы технологияҕа тирэҕирэн, үлэ көдьүүһэ үрдүүр

Ааптар: 
Бөлөххө киир:

«Дьокуускайдааҕы көтөрү иитэр фабрика» аахсыйаламмыт аһаҕас уопсастыба (генеральнай дириэктэр Наталья Дягилева) базаны саҥардарга күүскэ үлэлиир.

edersaas.ru

Кэлиҥҥи уон сылга ыытыллыбыт үлэни саната таарыйа аҕыннахха, бастаан манна комбикорм ыскылаата тутуллубута, инкубатор сыаҕа саҥардыллыбыта, икки сыахха “Big Dutchman” фирма технологията туруоруллубута. Ол эрээри, төһө да сыахтар сөргүтүллэн, ирдэбилгэ эппиэттиир технология туруорулуннар, үлэ түмүк түһүмэҕэ, сымыыты хомуйуу, илиинэн толоруллара. Итини туоратар сыалтан хаһаайыстыба салалтата конвейернай галереялаах суортуур сыаҕы тутуу бырайыагын оҥорон, Тыа хаһаайыстыбатын министиэристибэтин былааныгар киллэриллэн, икки сыаҕы холбуур галереяны туттарбыта, итиэннэ суортуур сыах дьиэтин үлэҕэ киллэрэн, Голландияттан “Prinzen” фирма тэрилин аҕалан туруорбута.

Инньэ гынан, сымыыт сыахтартан конвейерынан хомуллан, галерея устун айаннаан, суортуур сыахха түмүллэн, бастаан обскопка тыктарыллан, хаачыстыбата бэрэбиэркэлэнэн эрэ баран батарыллар буолбута. Салгыы хаһаайыстыбаннай ньыманан хочуолунай тутуллубута, гааһы киллэриигэ, уу ситимин тардарга, сылытар ситими таҥыыга үлэ ыытыллыбыта. Ити билигин этэргэ эрэ кэбэҕэһин иннигэр, ол барыта салалта уонна кэлэктиип сыралаах үлэтин түмүгэр ситиһиллибитин сэрэйиэххэ сөп.

“Төрүүр сыах” үлэҕэ киирдэ!

Соторутааҕыта племенной кууруссалар сыахтара үлэҕэ киллэрилиннэ. Үөһэттэн алларааҥҥа диэри үс эрээтинэн 25 тыһыынча көтөрү тутарга анаммыт саҥа сыах тэрилэ Италия “Facco” диэн хампаанньатыгар оҥоһуллубут, оттон сымыыттары ыйааһыннарынан суортуур массыына ааспыт сыллартан бииргэ үлэлэһэр Голландия “Prinzen” фирматыттан ылыллыбыт. Суортуур массыына биир чаас иһигэр отут тыһыынча сымыыты аһардар кыахтаах. Ону таһынан сымыыттары инкубациялыыр лотуоктарга угуон сөп. Инньэ гынан, бу сыахтан сымыыт инкубаторга илдьиллэн, онно баттатыллар, оттон сымыыттан тахсыбыт кыракый чоппуускалар бороохтуйдахтарына, ыччат көтөр сыаҕар көһөрүллэн, салгыы сымыыттыыр куурусса сыаҕар барыахтаахтар. Саастара тахсан абыраахтанар кууруссалары солбуйан иһэр быстыбат тиһик итинник үөскэтиллэр. Онон бу сыаҕы “куурусса төрүүр дьиэтэ” диэн ааттыахха сөп. Саҥа сыах сэбиэдиссэйинэн Сардаана Скрябина ананна. 2005 с. Тыа хаһаайыстыбатын судаарыстыбаннай академиятын бүтэрэн кэлбит эдэр кыыс көтөр фабрикатын бары түһүмэх үлэтигэр таһаарыылаахтык үлэлээтэ. Идэтин дэгиттэр баһылаабыт, салайар дьоҕурдаах исписэлиис быһыытынан сыаналанан, саҥа сыаҕы тутта.

Сылга 62 мөлүйүөн сымыыт!

Фабрика үрдүнэн сүүс тыһыынчаттан тахса ыччат, икки сүүс тыһыынчаттан тахса улахан куурусса баар. Сымыыттыыр көтөрдөр үс сыаҕынан тураллар. Бу барахсаттар үйэлэрэ кылгас: балтараа саастарын туоллаллар эрэ, эккэ туттуллаллар. Ити иһин бородууксуйа биэрэр кэмнэрин баттаһа, хас биирдиилэриттэн муҥутуур элбэх сымыыты ылар сорук турар. Инньэ гынан кууруссалары аһатыы-сиэтии барыта технологтар ыйыыларынан ыытыллар. Ааспыт сыл түмүгүнэн 62 мөлүйүөн сымыыт ылыллыбыт.
Үлэ көдьүүһүн үрдэтэр аныгы технологиянан сэбилэнии ситэриллэн истэҕинэ, көрдөрүү мантан өссө улаатыаҕа. Ил Дархан Айсен Николаев «Саха Өрөспүүбүлүкэтигэр тыа хаһаайыстыбатын сайдыытын стратегическай хайысхаларын туһунан» ыйааҕар 2024 сылга сымыытынан хааччыллыыны 65 бырыһыаҥҥа тиэрдэр соругун олоххо киллэриигэ «Дьокуускайдааҕы көтөрү иитэр фабрика» ААУо, дьэ, бу курдук үлэлиир-хамсыыр.


Наталья Дягилева, «Дьокуускайдааҕы көтөрү иитэр фабрика» акцияламмыт аһаҕас уопсастыба генеральнай дириэктэрэ:
Көтөр фабриката тэриллибитэ үйэ аҥардаах историятыгар быйыл аан бастаан хас даҕаны салаа үлэни тэрийэр-оҥорор хаһаайыстыба буолла. Ол курдук, сымыыты оҥорон таһаарыыны сэргэ бородууксуйабытын астаан-үөллээн батарар таһымҥа таҕыстыбыт. Быйылгы сыл бастакы кыбаарталыгар 29,5 мөлүйүөн устуука сымыыты ыллыбыт, 102 туонна көтөр этин оҥордубут уонна хаһаайыстыбаларга, нэһилиэнньэҕэ 146 тыһыынча көтөрү идэһэҕэ анаан батардыбыт. Базаны хаҥатар үлэбитигэр өйөбүлүн иһин өрөспүүбүлүкэ салалтатыгар, сыахтарбытын аныгы технологиянан сэбилээһиҥҥэ эппиэтинэстээхтик, үтүө суобастаахтык үлэлээбит партнердарбытыгар, хааччыйбыт хампаанньаларга, итиэннэ, биллэн турар, фабрика үлэһиттэригэр махтанабын.

Раиса Сибирякова, «Саха сирэ» хаһыат, edersaas.ru

+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0