Айсен Николаев Арассыыйа уонна Япония Губернатордарын сэбиэтигэр кытынна
Саха сирин баһылыга Айсен Николаев ыам ыйын 13 күнүгэр Москваҕа Арассыыйа уонна Япония Губернатордарын сэбиэтигэр кытынна. Мунньахха Японияттан аҕыс губернатор, ол иһигэр Сайтама префектуратын губернатора, Япония губернатордарын национальнай ассоциациятын бэрэсидьиэнэ Киёси Уэда уонна Арассыыйа 30 субъегын баһылыга кытыннылар.
Пленарнай мунньаҕы Арассыыйа Федерациятын Сэбиэтин бэрэссэдээтэлэ Валентина Матвиенко арыйда. Кини бүгүн Арассыыйа бары субъектара кэриэтэ Япония партнердарын кытта ыкса сибээһи олохтообуттарын бэлиэтээтэ. “Арассыыйа хас биирдии региона ураты, итилэри норуоттар икки ардыларынааҕы кэпэрээссийэҕэ туһаныахха сөп, оттон быйыл национальнай бырайыактары олоххо киллэрии саҕаламмыта дойду партнердарын кытта бииргэ үлэлииргэ эбии кыахтары биэриэҕэ”, — диэн бэлиэтээтэ кини.
Харда тылыгар Сайтама префектуратын губернатора Киёси Уэда Арассыыйа регионнара уонна Япония префектуралара култуура, спорт, туризм эйгэлэригэр ыкса сибээстэһэллэрин бэлиэтээн туран, хардарыта санаа атастаһыыта туһалаах буолуоҕун ыйда.
“Арассыыйа субъектарын уонна Япония префектураларын инновационнай технологиялары сайыннарыыга көмөлөһүүлэрэ” сессия чэрчитинэн Айсен Николаев кыттааччыларга Япония технологията Саха сирин уустук килиимэтигэр ситиһиилээхтик туһанылларын билиһиннэрдэ. Саха сирин баһылыга Япония хампаанньаларын Саха сирин Арктикатааҕы зонатын сайдыытыгар кылааттарын бэлиэтээтэ, итиннэ биир тутаах боппуруоһунан уотунан туруктаахтык хааччыйыы буолар. Кини былырыын сэтинньигэ Хотугу Муустаах акыйаан кытылыгар Тиксиигэ тыал күүһүнэн үлэлиир паарка үлэҕэ киирбитин кэпсээтэ. Инновационнай бырайыагы “РусГидро” хампаанньа Япониятааҕы “Комаи Халтек” уонна “Мицуи” хампаанньалары кытта үлэҕэ киллэрбиттэр. Айсен Николаев бу бырайыагы Арктикаҕа бүттүүнүгэр киллэрэргэ улахан кэскиллээҕин ыйда.
Арассыыйа Бэрэсидьиэнэ Япония премьер-миниистирэ Синдзо Абэны кытта кэпсэтиилэрин түмүгэр Дьокуускай таһыгар сылы эргиччи үлэлиир оҕуруот аһын Япония технологиятын туһанан үүннэрэр “Саюри” тэпилииссэ комплекса үлэҕэ киирбитэ. Айсен Николаев “Хоккайдо Корпорейшн” хампаанньаны кытта бииргэ үлэлээһин түмүгэр 2016 сыл ахсынньы ыйга тэпилииссэҕэ томат бастакы үүнүүтүн хомуйбуттарын холобурдаата. Оттон ыам ыйын 14 күнүгэр Уһук Илини уонна Байкал регионун сайыннарыы фондатын өйөбүлүнэн бу комплекс иккис уочаратын арыйыахтара. Тэпилииссэ үһүс уочарата 2020 сылга диэри тутуллуоҕа.
Айсен Николаев маны сэргэ Дьокуускайга Япония инвесторын күннэрэ саҕаланалларын эттэ. “Япония аан дойдуга бүттүүнүгэр киһи саамай уһуннук олорор уонна экология ирдэбиллэрэ кытаанахтык тутуһуллар дойдутун быһыытынан холобур буолар. Саха сирэ эмиэ 2032 сылга диэри бэйэтин Стратегиятыгар Киһи хапытаалын сайыннарыыны, чөл айылҕаны харыстааһыны, олох бары эйгэлэригэр үрдүк технологиялары киллэриини көрдө. Арассыыйа уонна Япония губернатордарын сэбиэтин чэрчитинэн бииргэ үлэлээһин биһиги дойдуларбыт регионнара ыкса үлэлэһэллэригэр саҥа сүүрээни киллэриэҕэ диэн эрэнэбин”, — диэн Саха сирин Ил Дархана бэлиэтээтэ.
Саха Өрөспүүбүлүкэтин Ил Дарханын уонна Саха Өрөспүүбүлүкэтин Бырабыыталыстыбатын пресс-сулууспата.